22 października podczas październikowej sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego w Strasburgu zostało przedstawione oświadczenie Komisji Europejskiej w związku z upamiętnieniem 75 rocznicy Wielkiego Głodu na Ukrainie. W debacie głos zabrała Grażyna Staniszewska. „Hołodomor, Wielki Głód na Ukrainie, to tragiczna karta historii i jedna z najokrutniejszych zbrodni, jakie popełniono w Europie w XX wieku. ” – mówiła eurodeputowana.
Zainicjowanie debaty na temat tragicznych lat 1932-1933, znanych jako Hołodomor, odbywa się z inicjatywy i na życzenie zmarłego prof. Bronisława Geremka.
Przemówienie Grażyny Staniszewskiej wygłoszone podczas sesji plenarnej PE 22 października 2008 roku:
Hołodomor, Wielki Głód na Ukrainie, to jedna z najokrutniejszych zbrodni, jakie popełniono w Europie w XX wieku.
Chcąc udowodnić skuteczność gospodarki kolektywnej i zniszczyć źródło głównego zagrożenia dla komunistycznego Związku Radzieckiego – niezależnych ukraińskich chłopów – stalinowski reżim wywołał sztuczny głód, który doprowadził do śmierci kilku milionów Ukraińców. Ludziom zabierano całą żywność. Głód spowodował masową migrację ze wsi do miast, którą władze blokowały wprowadzeniem wewnętrznych paszportów i zakazem podróży koleją. Ci, którzy zostawali na wsi, zmuszeni byli więc szukać nielegalnie czegoś do jedzenia na kołchozowych polach, za co trafiali do więzienia albo nawet tracili życie. Nie wolno było im bowiem zebrać ani jednej garści zboża dla siebie. Obowiązywało wtedy prawo „pięciu kłosów”, na mocy którego za zerwanie więcej niż 5 kłosów zboża groziła kara śmierci.
W wielu krajach Europy Zachodniej Hołodomor, okres Wielkiego Głodu, wciąż niestety pozostaje wydarzeniem praktycznie nieznanym. Do niedawna te historyczne fakty były w ogóle negowane przez ZSRR; wszelkie wypowiedzi na ten temat aż do upadku Związku Radzieckiego kwalifikowano jako przestępstwo tzw. „propagandy antyradzieckiej”. Stosowano aktywne środki dezinformacji wobec dziennikarzy zachodnich. Dopiero niedawno światło dzienne ujrzały dokumenty ze spisów ludności, dające świadectwo liczby ofiar Wielkiego Głodu.
Powinniśmy uznać, że Hołodomor był zbrodnią przeciwko narodowi ukraińskiemu oraz zbrodnią przeciwko ludzkości, a także stanowczo potępić działalność władz stalinowskich skierowaną przeciwko ukraińskim rolnikom. Uważam także, że już najwyższy czas ujawnić wszystkie informacje na temat Wielkiego Głodu. Kraje byłego Związku Radzieckiego powinny udostępnić naukowcom archiwa na temat Hołodomoru na Ukrainie 1932-1933 tak, aby umożliwić przeprowadzenie obiektywnych działań.
W tym roku mija 75 rocznica tej wstrząsającej zbrodni. Pragnę z tego miejsca wyrazić współczucie ukraińskiemu narodowi, ciężko doświadczonemu przez tę ogromną tragedię.